Tổng quan về Mù Cang Chải
Mù Cang Chải là một thị trấn miền núi nhỏ nằm ở phía Tây tỉnh Yên Bái, cách Hà Nội khoảng 300km. Du lịch Mù Cang Chải, du khách sẽ được đắm mình trong sắc vàng của nắng, của lúa. Không cần đi sâu vào từng bản nhỏ của người Mông, ngay đường quốc lộ, du khách cũng có thể ngắm nhìn “biển vàng” của lúa đang cuồn cuộn tỏa hương giữa đất trời bao la. Cả huyện Mù Cang Chải có 2.200ha ruộng bậc thang, trong đó 500ha ruộng bậc thang của ba xã La Pán Tẩn, Chế Cu Nha và Dế Xu Phình đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là một trong những danh thắng độc đáo vào bậc nhất của Việt Nam và được xếp hạng di tích danh thắng cấp Quốc gia.
Kiệt tác mùa vàng Mù Cang Chải, làm mê hoặc rất nhiều du khách – Ảnh: Hotdeal
Những thửa ruộng bậc thang độc đáo và đầy quyến rũ ở Mù Cang chải – Ảnh: Hotdeal
Tuy nhiên, Mù Cang Chải rất quyến rũ với những thửa ruộng chỗ còn đang xanh mơn mởn thì con gái, chỗ đã chín vàng ươm. Ruộng bậc thang như những miếng xếp hình gắn liền với nhau, phối hợp với nhau một cách vô cùng hài hòa và độc đáo.
Tháng 5, tháng 6 mùa nước đổ bà con lại háo hức xuống đồng cấy lúa – Ảnh: Hotdeal
Thung lũng Tú Lệ vào mùa lúa – Ảnh: Hotdeal
Hàng năm, vào tháng 9 người dân lại nô nức tổ chức lễ hội ruông bậc thang. Tham gia lễ hội ruộng bậc thang Mù Cang Chải, ngoài việc được chiêm ngưỡng mùa vàng rực rỡ, bạn có thể tham gia vào nhiều hoạt động độc đáo khác của vùng cao như chợ phiên, hội thi giã bánh dày, nghe hướng dẫn và giới thiệu lịch sử sản xuất nông nghiệp tại ruộng bậc thang,… Đây là một trong những dịp tuyệt vời nhất để đến với danh thắng “có một không hai” này.
Mù Cang Chải nhìn từ dù lượn trên cao – Ảnh: Anh Tuấn
Hàng năm vào giữa tháng 9, thường diễn ra lễ hội ruộng bậc thang Mù Cang Chải, đặc sắc với màn trình diễn của dù lượn trên không – Ảnh: Tuấn Anh
Nên đi Mù Cang Chải vào thời điểm nào trong năm ?
Du lịch Mù Cang Chải có 2 mùa khá đẹp mà bạn có thể sắp xếp thời gian để đến, những mùa khác đến Mù Cang Chải không có gì đặc sắc.
Vào giữa tháng 9 đến đầu tháng 10 là thời điểm lúa vàng ươm nhất trên núi đồi Mù Căng Chải – Ảnh: Hung Bui.
Khoảng giữa tháng 9 đến giữa tháng 10 là mùa lúa chín, lúc này toàn bộ Mù Cang Chải sẽ vàng rực một màu lúa, thời tiết đẹp, thuận lợi để đến thăm nơi đây.
Khoảng tháng 5-6 là mùa đổ nước, khi những cơn mưa mùa hè bắt đầu trút nước xuống những ngọn núi thì nước được dẫn từ trên núi vào các ruộng bậc thang. Nước tràn vào các thửa ruộng làm cho đất khô cằn trở nên mềm hơn và nở ra giúp bà con có thể cấy lúa. Đây cũng là thời điểm bà con bắt đầu xuống đồng cày cấy chuẩn bị cho một vụ mùa mới. Chính vì thế ở các ruộng bậc thang miền núi phía Bắc, lúa chỉ có thể trồng được một vụ. Những bậc thang loang loáng nước trong nắng chiều tạo nên một vẻ đẹp khiến cho bao du khách phải ngỡ ngàng.
Náo nức đến cung đường lúa Mù Căng Chải – Ảnh: Minh Nga.
Phương tiện đi tới Mù Cang Chải
Từ Hà Nội các bạn có thể chạy thẳng xe máy lên Mù Cang Chải hoặc đi xe giường nằm để tới với Thị trấn vùng cao này, đa số các nhà xe chạy tuyến Hà Nội – Lai Châu đều đi qua địa phận Mù Cang Chải nên các bạn có khá nhiều sự lựa chọn. Nếu đi ô tô khách thì bạn có thể lựa chọn phương án thuê xe máy để lang thang quanh khu vực Thị trấn Mù Cang Chải và một số xã lân cận để chụp ảnh và ngắm lúa, các dịch vụ cho thuê xe máy bạn có thể liên hệ luôn với khách sạn nhà nghỉ mà bạn ở để thuận tiện, nếu không bạn cũng có thể lựa chọn cửa hàng bán xe máy Huấn Tuân Tuyến 0166 5684574.
Khách sạn nhà nghỉ tại Mù Cang Chải
Nếu tới Mù Cang Chải vào những thời gian cao điểm (như tuần văn hóa lễ hội ruộng bậc thang) thì gần như rất khó khăn để có thể đặt phòng bởi số lượng khách sạn nhà nghỉ ở Mù Cang Chải không nhiều, nếu bạn chỉ định ở Mù Cang Chải 1 ngày hoặc Mù Cang Chải chỉ là 1 điểm trong hành trình của bạn thì bạn có thể lựa chọn ngủ ở những khu vực lân cận như : Xã Tú Lệ, Thị xã Nghĩa Lộ …
Để chụp được những bức ảnh đẹp về cánh đồng Tú Lệ, các bạn nên có mặt ở đỉnh đèo Khau Phạ vào khoảng thời gian từ 7h-9h sáng (sau thời điểm này trời vẫn có thể có nắng nhưng sẽ mù, không được quang). Muốn thực hiện điều này các bạn nên ngủ tại Tú Lệ hoặc đi thêm 7km nữa lên đèo Khau Phạ, trên đây có một hệ thống Nhà hàng – Nhà nghỉ với khoảng 20 phòng phục vụ du khách, từ đây chỉ mất khoảng 15 phút nữa là lên tới đỉnh đèo.
Ngoài các nhà nghỉ được liệt kê dưới đây, các bạn tới thị trấn Mù Cang Chải có thể nghỉ tại các điểm kế cận như Tú Lệ, Than Uyên hoặc nghỉ tại các nhà sàn của người Thái ở ngay trong thị trấn. Từ cầu bắc qua suối ở trung tâm (biển đi Chế Tạo) các bạn qua cầu rẽ trái đi khoảng 1km sẽ tới bản người Thái. Mỗi nhà sàn ở đây có thể ở được từ vài chục đến hàng trăm khách.
Nhà nghỉ Khau Phạ
Địa chỉ : Nằm trên đèo Khau Phạ, cách Tú Lệ khoảng 7km theo hướng về Mù Cang Chải
Nhà nghỉ Suối Mơ
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Sơn Ca
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Mai
Địa chỉ : Cách trung tâm Thị trấn 500m về hướng đi Yên Bái
Nhà Nghỉ Hương Giang
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Moon
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Hồng Minh
Địa chỉ : Ngã Ba Kim – Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ ngủ
Địa chỉ : Tổ 3 Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Bưu Điện
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Cộng Đồng
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Hải Nguyễn
Địa chỉ : Tổ 5, Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Quang Minh
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Thanh Chung
Địa chỉ : Tổ 3 Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Trung Kiên
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Long Hiên
Địa chỉ : Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Nhà nghỉ Lương Hưng
Địa chỉ : Bản Thái, Thị trấn Mù Cang Chải, Mù Cang Chải, Yên Bái
Các món ăn ngon tại Mù Cang Chải
Xôi nếp Tú Lệ
Hạt gạo nếp Tú Lệ trứ danh đều, dài, căng mẩy, hạt nào hạt nấy nhìn trong veo rất ngon mắt. Cầm một nắm gạo nếp Tú Lệ trên tay, thấy nặng mà mát mượt như nhung. Thứ gạo ấy đồ lên, chẳng cần thêm nước dừa nước yến gì mà xôi vẫn cứ thơm, dẻo, ngọt từng hạt một. Dẻo mềm mà không bị ướt, bị dính. Ngọt mà càng nhai kỹ thì lại thấy bùi. Bùi mà không béo, không ngấy, ăn vào không thấy ngán, không thấy đầy đầy, ứ ứ như các loại xôi nếp thông thường khác.
Hương thơm xôi nếp Tú Lệ hòa quyện của hương thơm núi rừng ngào ngạt – Ảnh: st.
Làm nên “danh tiếng” của xôi Tú Lệ còn phải kể đến các hương thơm của nó. Cái hương thơm cứ ngạt ngào như thể hương hoa ban, hoa trẩu, hoa sở… của núi rừng Tây Bắc đọng lại mà thành; dạt dào, khoáng đạt như thể hương của đồng nội, của núi rừng Tây Bắc kết tinh lại mà ra. Hương thơm ấy cứ nhẹ nhàng lan tỏa khắp không gian… ít loại xôi nếp nào có thể sánh kịp.
Cốm Tú Lệ
Xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn (Yên Bái) từ lâu đã nổi tiếng với một loại nếp có hạt gạo to tròn, trắng trong. Thứ nếp này khi được đồ thành xôi thì có vị dẻo thơm đặc biệt, còn khi chế biến thành cốm thì lại có thêm hương vị thật ngọt ngào, thanh mát.
Để làm ra những hạt cốm còn giữ nguyên được hương vị đậm đà, thơm dịu đầy sức quyến rũ mang nét đặc trưng của vùng cao Yên Bái, khi làm cốm, bà con người dân tộc Thái nơi đây đã phải rất công phu. Khi lúa khum ngọn, hãy còn nguyên sữa thì cũng là lúc gặt đem về làm cốm. Lúa để làm cốm không được vò hay đập mà phải tuốt, sàng bỏ rơm và những hạt thóc lép, đem đãi qua nước rồi cho vào chảo rang. Bếp lò để rang cốm thường phải đắp xỉ than nhưng không đốt than mà dùng củi.
Cốm Tú Lệ thì lại có thêm hương vị thật ngọt ngào, thanh mát – Ảnh: st.
Chảo rang cốm thường bằng gang đúc, có như vậy từng hạt cốm khi rang xong sẽ không bị cháy mà mềm dẻo, thơm ngon. Cốm được rang trong lửa nhỏ, đảo liên tục sao cho nóng đều. Thóc rang xong, người làm cốm đợi nguội rồi cho từng mẻ vào cối giã. Thóc được giã đều và vừa tay khi thấy có trấu thì xúc ra xảy bỏ rồi lại giã tiếp.
Tùy theo độ non của lúa khi gặt mà người giã cốm sẽ ước lượng, trung bình khoảng 10 lần giã là hoàn tất. Cốm thường được ăn cùng với chuối chín, trái hồng đỏ chín cây hoặc cũng có thể dùng để nấu cháo vịt, xôi nếp, chè và nêm vào các món như: nem rám, tôm rán, thịt chiên…
Cá Hồi và Cá Tầm
Từ chân đèo Khau Phạ phía bên Tú Lệ đi lên khoảng 7km sẽ tới khu vực nhà hàng Khau Phạ, đây cũng là một trong những trang trại nuôi Cá Hồi lớn của Miền Bắc, số lượng cá nuôi ở đây lên tới 10.000 con, cá giống hoàn toàn được nhập và nuôi theo công nghệ từ Châu Âu. Nhiều món ngon từ Cá Hồi (hoặc Cá Tầm) được chế biến tại đây để phục vụ khách du lịch, nếu đi đoàn đông các bạn có thể vào làm nồi lẩu cho bữa trưa của mình.
Thưởng thức món cá hồi thơm ngon ở Mù Cang Chải – Yên Bái – Ảnh: cungphuot.info
Hương vị đặc biệt của món cá tầm chế biến theo công thức đặc biệt của vùng núi cao Mù Cang Chải – Ảnh: st
Châu chấu rang
Châu chấu có quanh năm nhưng nhiều nhất vào mùa gặt, khoảng tháng 5 và tháng 9. Vào mùa, châu chấu bao giờ cũng thơm ngậy, là món ăn hấp dẫn khi đến Mù Cang Chải.
Món châu chấu thơm ngậy, là món ăn hấp dẫn khi đến Mù Cang Chải – Ảnh: st
Ngoài ra tại Mù Cang Chải còn có món cua suối rang muối khá ngon, tuy nhiên không phải lúc nào cũng có sẵn mà còn tùy thuộc vào thời gian bạn ở Mù Cang Chải. Bạn nên chủ động gọi điện đặt trước với các nhà hàng, quán ăn bởi thường các đoàn thường đi xung quanh chụp ảnh ở các điểm trước rồi mới về Thị trấn Mù Cang Chải để nghỉ ngơi, lúc đó thường đã muộn và hết đồ ăn.
Cua suối rang muối
Khác với các loại cua sống ở biển, ở ruộng, con cua suối thường sống trong các hốc đá trên suối ở vùng cao. Thịt cua suối thơm, chắc và có thể chế biến được nhiều món ngon trong đó có món Cua suối rang muối. Cua sau khi bắt về bóc mai, rửa sạch để cho ráo nước. Cho dầu vào chảo đun sôi, bỏ tỏi vào xào thơm sau đó cho cua vào đảo cho đều, rắc muối lên rang cho đến khi cua chín vàng.
Thịt cua suối thơm, chắc và có thể chế biến được nhiều món ngon trong đó có món Cua suối rang muối Mù Cang Chải – Ảnh: sưu tầm.
Táo mèo Mù Cang Chải
Ở Yên Bái, cây Sơn Tra thường sống ở những vùng núi cao phía tây của tỉnh tập trung nhiều ở ba huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn – nơi có nền nhiệt độ đặc biệt, mùa hè nóng và nắng ảnh hưởng của gió lào, mùa đông chịu ảnh hưởng của giá lạnh vùng cao – có lẽ vì phát triển trong điều kiện tự nhiên và sinh sống cùng đồng bào dân tộc Mông như vậy mà Sơn Tra còn được mang một tên nữa là: Táo Mèo và có những tính năng kỳ diệu trong y học cũng như trong đời sống sinh hoạt của người dân.
Lạ mắt với táo mèo được bày bán khi ghé thăm Mù Cang Chải, Yên Bái – Ảnh: st.
Cây Táo mèo phát triển tự nhiên trên những cánh rừng, chiều cao trung bình chừng 7 – 10m, thân gỗ, tán lá rộng, được phát triển mạnh nhờ sự phát tán của con người, súc vật và muông thú do vậy cây mọc không tập trung mà có khoảng cách. Táo mèo ra hoa vào mùa xuân và cho thu hái quả vào mùa thu. Tháng 9, tháng 10 là tháng quả táo mèo chín rộ. Thời điểm này khắp các chợ huyện và nhiều nhất là chợ Ga Yên Bái ngập tràn táo mèo. Những người sành ăn không tham chọn quả to, đẹp mã mà thường lựa những quả nhỏ, quả có sâu vì đây mới thực là những quả táo chín thơm và ngọt.
Quán ăn ngon ở Mù Cang Chải
Nhà hàng Thắng Nguyệt nhà hàng này có món ếch núi khá ngon
Quán ăn Tuấn Bò
Quán ăn ở ngay ngã 3 (cạnh cây xăng) có biển rẽ đi xã Chế Tạo
Các nhà sàn ở trong bản người Thái
Quán ăn ngon ở Tú Lệ
Nhà hàng Chuyền Dung Tú Lệ : Nổi tiếng với món Xôi nếp, thịt gà …
Nhà hàng Phố Núi Tú Lệ
Các địa điểm đẹp ở Mù Cang Chải
Đèo Khau Phạ
Là một trong những cung đường đèo quanh co và dốc đứng thuộc hàng bậc nhất Việt Nam vượt qua đỉnh núi Khau Phạ, ngọn núi cao nhất vùng Mù Cang Chải. Đèo Khau Phạ có điểm khởi đầu là đoạn cắt quốc lộ 32 với quốc lộ 279 liền mạch liên tiếp với đèo Chấu phía trước nó và đèo Vách Kim phía sau trên đường 32. Từ thành phố Yên Bái, ngược theo quốc lộ 32 chừng 5 giờ đồng hồ, qua xã Tú Lệ, đèo Khau Phạ huyện Mù Cang Chải hiện ra giữa một vùng cao nguyên được bao quanh bởi những dãy núi điệp trùng. Những cung đường đèo quanh co giữa những cánh rừng già còn mang đậm nét nguyên sơ và những triền ruộng bậc thang của các dân tộc H’Mông, Thái.
Khau Phạ đẹp nhất vào mùa lúa, tầm tháng 9 tháng 10, khi lúa trên chân ruộng bậc thang chín vàng nương. Đây cũng là thời điểm mà nhiều khách du lịch mạo hiểm chinh phục đèo để ngoạn cảnh. Những cánh rừng già tại Khau Phạ còn lưu giữ được nhiều loại động thực vật quý hiếm như thông dầu, chò chỉ và các loại chim muông, thú quý hiếm khác.
Đường đèo Khau Phạ có đến hai phần ba là đường cấp phối, gập ghềnh đá sỏi, chỉ đoạn đi qua Tú Lệ mới được làm đẹp hơn đôi chút. Trong suốt chiều dài của đèo có đến vài chục đoạn cua gấp khúc tay áo. Vào những ngày mây mù, đèo đặc biệt nguy hiểm cho cánh lái xe vì con đèo không có rào chắn hay bất cứ biển cảnh báo nào. Cung đường đèo đã xuống cấp nhiều vì không được sửa chữa thường xuyên, dễ dàng bị sạt lở, sụt lún vì nằm trong vùng đất đỏ bazan, hệ đất yếu. Thêm vào đó là sự nguy hiểm rình rập thường xuyên với những tảng đá từ trên núi cao có thể rơi xuống bất cứ lúc nào. Ít có xe tải lớn qua lại trên con đường này vì độ dốc của đèo khiến cho quãng thời gian đi lại trở nên quá dài.
Xã Tú Lệ
Là một thung lũng thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, Tú Lệ là một trong những điểm dừng chân yêu thích của nhiều du khách yêu vẻ đẹp thiên nhiên.
Khói sóng đốt đồng ký ức cay khóe mắt tuổi thơ – Ảnh: Khue Nguyen.
Tú Lệ giữa mùa thu, lúa chín vàng ươm rạt rào như sóng núi. Mùa gặt náo nức rộn ràng, mùi cơm mới theo gió bảng lảng trên chái nhà… Tú Lệ có thể ví như một cô gái miền sơn cước vô cùng xinh đẹp.
Tú Lệ còn hấp dẫn cả những tay săn ảnh khi người Thái nơi đây vẫn lưu giữ được nét sinh hoạt truyền thống là “tắm tiên” bên suối – Ảnh: cungphuot.info
Không chỉ thu hút du khách bởi những thửa ruộng bậc thang chín vàng tháng 9, Tú Lệ còn hấp dẫn cả những tay săn ảnh khi người Thái nơi đây vẫn lưu giữ được nét sinh hoạt truyền thống là “tắm tiên” bên suối.
Bản Lìm Mông
Bản Lìm Mông xã Cao Pạ, huyện Mù Cang Chải -Yên Bái từ bao đời nay vẫn ẩn mình trong mây. Xưa nay, dân xê dịch vẫn thường rỉ tai nhau tứ đại hiểm địa Tây Bắc bởi độ khó hiểm trở của đường đi và cả bởi đó cũng là nơi… tận cùng, và Lìm Mông là một trong số ấy, đầy hấp lực đầy mời gọi và cũng đầy thách thức.
Bay với dù lượn trên Bản Lìm Mông – Ảnh: sưu tầm
Xã La Pán Tẩn
Nổi tiếng bởi những thửa ruộng bậc thang đẹp tựa vân tay của trời, La Pán Tẩn không hổ danh là một trong 3 địa phương của huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái, ruộng bậc thang – công trình kiến trúc nghệ thuật mang đầy tính sáng tạo của đồng bào Mông sinh sống trên mảnh đất này đã được Bộ VH,TT&DL xếp hạng Di tích danh thắng cấp Quốc gia từ cuối năm 2007.
Một màu xanh trải dài ngút ngàn của ruộng nương – Ảnh: Ratnakorn
Cầu Ba Nhà
Cách trung tâm huyện khoảng 10km, khu vực cầu Ba Nhà là điểm dừng chân luôn thu hút được đầy ắp các bạn trẻ tới đây săn ảnh. Các bạn có thể dừng ở đây để chụp ảnh “mâm xôi”, đi men theo con đường đất dốc ngược bên cạnh cầu để có những bức ảnh tuyệt đẹp.
Cầu Ba Nhà là điểm dừng chân luôn thu hút được đầy ắp các bạn trẻ tới đây săn ảnh – Ảnh: sưu tầm
Chế Cu Nha
Một xã của huyện Mù Cang Chải, nằm cách trung tâm huyện khoảng 7km về hướng Hà Nội, đường vào xã này khá dốc và khó đi, không phù hợp lắm với những bạn đi lần đầu.
Bầu trời Mù Cang Chải mùa lúa – Ảnh: Jump_photo.
Thác Pú Nhu
Thác Pú Nhu nằm ở bản Pú Nhu, thuộc xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải cách trung tâm huyện Mù Cang Chải chừng 10km về phía Tây. Được bắt nguồn từ các con suối trên các cánh rừng đầu nguồn từ Than Uyên (Lào Cai) đổ về, thác có độ cao cột nước khoảng 20m được chia thành nhiều bậc.
Thác Mơ (Mù Cang Chải)
Thác Mơ nằm giữa hai ngọn đồi Nả Háng A và Nả Háng B thuộc địa phận xã Mồ Dề (Mù Căng Chải, Yên Bái).Trong hành trình chinh phục thác Mơ có 7 điểm ấn tượng để bạn dừng chân, thưởng ngoạn. Từ quốc lộ 32, đi bộ khoảng 30′ vào đến chân thác, tiếp tục từ đây bạn sẽ tới điểm thác một tầng nơi dòng nước chảy theo hình xoắn ốc. Để đến được điểm thác 4 tầng tiếp theo bạn cần tiếp tục đi bộ ngược dòng thác, đây cũng là nơi ấn tượng nhất để bạn có thể lưu lại những hình ảnh tuyệt đẹp về Thác Mơ.
Bản Thái
Qua chiếc cầu ở ngay trung tâm huyện (hướng đi Chế Tạo) rồi rẽ trái đi khoảng 1km sẽ tới bản Thái. Một ngôi làng nhỏ bình yên nằm giữ thung lũng, lưng tựa vào núi. Tới đây bạn có thể thưởng thức các món ăn đặc sản của người Thái, tắm nước lá thuốc theo cách cổ truyền của người Thái, nghỉ ngơi tại nhà sàn và cùng tổ chức các buổi giao lưu, đốt lửa trại.
Cầu sang Đồi Ba nhà – Ảnh: Tiep Nguyen Huu.
Nhà em ở trên non cao Mù Cang Chải – Ảnh: Giang Mu.
